Drugi, po przywróceniu z niebytu szyldu, album Framauro zatytułowany „Alea Iacta Est” znalazł się na podium naszego Plebiscytu na Najlepsze Polskie Płyty 2023 roku i spotkał się z dużym zainteresowaniem słuchaczy, o czym świadczy fakt, że nakład płyty został szybko wyczerpany. W związku z tym lider formacji, Ryszard Kramarski, postanowił wznowić krążek, ale w nieco innej wersji. Co najbardziej rzuca się w oczy to okładka. Podobnie jak na ubiegłorocznej winylowej edycji zamieszczono na niej niezwykle wyrazisty obraz autorstwa Marcina Chlandy, zastępując tym samym projekt Macieja Stachowiaka (choć jego elementy nadal są częścią szaty graficznej), znany z oryginału. Ponadto w stosunku do czarnego, jak i pierwszej wersji kompaktowego, krążka najnowsza odsłona płyty zawiera dodatkowy utwór, ale o nim w dalszej części tekstu.
Przypomnę, że wydawnictwo zostało zarejestrowane w składzie: Marcin Kruczek (gitara solowa), Krzysztof Wyrwa (bas), Grzegorz Fieber (perkusja) oraz Ryszard Kramarski (instrumenty klawiszowe, gitary). Zawierało oryginalnie sześć nagrań śpiewanych przez tego ostatniego. W tekstach napisanych przez Zdzisława Zabierzewskiego, na podstawie swoich pomysłów i zalążków warstwy lirycznej, lider Framauro, Millenium i TRKProject porusza ponownie ważne dla siebie tematy. Mamy zatem pieśń o relacji ojciec – syn („Like Father Like Son”) zaśpiewaną wraz z synem Michałem, co, jak już wiemy, dało początek dłuższej współpracy, czego efektem jest tegoroczny debiutancki album formacji FatherSon. W dwóch piosenkach artysta wyraża swoją miłość do muzyki („Lost In Music”, „My Beloved Songs”). Duże wrażenie robi też utwór „Painter Of Our Souls”, poświęcony przedwcześnie zmarłemu malarzowi, Markowi Szczesnemu, który współpracował z Ryszardem, tworząc obrazy zdobiące okładki Framauro i Millenium. Finałowa i jednocześnie tytułowa pieśń „Alea Iacta Est” porusza temat nieodwracalności niektórych naszych decyzji, które niejednokrotnie musimy podjąć, by ruszyć naprzód. Poniekąd takim krokiem dla autora płyty było zajęcie miejsca za mikrofonem przy pracy nad płytą „My World Is Ending”, a że okazało się, że efekt jest bardzo dobry, to możemy trzymać w rękach kolejne krążki z nazwą Framauro na okładce (przypomnę, że oprócz „My World Is Ending” i „Alea Iacta Est” możemy obcować z nową wersją debiutu z 1998 roku, czyli płytą „Ethermedia 2024”). Na koniec zostawiłem sobie jeszcze jednym nagranie – „Dogs & Cats”. Jest ono wyrazem miłości do czworonogów, które zamieszkiwały z muzykiem. Niestety dwójka jego pupili – suczka Kaja i kotka Roxi - odeszła w ubiegłym roku i przygotowując nową edycję albumu, Ryszard postanowił uczcić pamięć o swoich małych przyjaciołach. Efektem tego jest utwór „The Cry Of Yearning”, który teraz uzupełnia tracklistę nowego wydania. To w większości instrumentalne nagranie, które oparte jest na pierwszorzędnym dialogu gitary Marcina i klawiszy Ryszarda oraz pełnym nostalgii śpiewie tego drugiego:
“Yes, I’ll never forget you my loves/ And you, you’ll stay in my heart/ Yes, I miss you, I’m sure you feel it/ Because I feel your/ I feel your presence now”.
To naprawdę wzruszający finał nowej edycji albumu, który dowodzi po raz kolejny jak wrażliwym muzykiem, a przede wszystkim człowiekiem, jest Ryszard. Rzadko kto decyduje się poświęcić swoim czworonożnym członkom rodziny jedną piosenkę, a tu mamy takie dwie, jednak każda o innym wydźwięku. Jedna opowiada o radości przebywania z psami i kotami, a druga jest pełną bólu reakcją na stratę futrzastych przyjaciół.
Dwa lata od pierwszego wydania album „Alea Iacta Est” nadal wywołuje sporo pozytywnych wrażeń i jest świadectwem rozwoju Ryszarda Kramarskiego jako wokalisty, bo o tym , że jest świetnym muzykiem, producentem i twórcą wiadomo nie od dziś. A nowa edycja płyty jest kolejnym wydawnictwem, obok albumów FireFrost, Let See Thin, FatherSon i RAM Zero, którymi wytwórnia Lynx Music raczy nas na początku tego roku. Trzeba przyznać, że Ryszard, także jako wydawca daje słuchaczom sporo radości, bo wszystkie one są naprawdę dobre, a „Alea Acta Est” wciąż zachwyca swym poziomem.
Nie znam szczegółów koncertu jubileuszowego grupy Millenium (i przy okazji będącego okazją do uczczenia 30-lecia audycji Mały Leksykon Wielkich Zespołów), który obędzie się 20 września tego roku w sali Nowohuckiego Centrum Kultury, ale z zapowiedzi wynika, że w programie występu nie zabraknie też utworów wydanych na płytach TRKProject, FatherSon czy właśnie Framauro. Czy wśród nich znajdą się także nagrania z płyty „Alea Iacta Est”? Szczerze na to liczę, bo to naprawdę niezwykle udany album, a w edycji z 2025 roku prezentuje się doskonale.
