Genesis - 1970-1975 (box)

Artur Chachlowski

ImageW ślad za wypuszczonymi na rynek w 2007 roku dwoma boxami grupy Genesis, obejmującymi lata 1983–1998 oraz 1976-1982 ukazało się w listopadzie ubiegłego roku wydawnictwo obejmujące lata 1970-1975, a więc pięć wczesnych studyjnych płyt tego zespołu: „Trespass” (1970), „Nursery Cryme” (1971), „Foxtrot” (1972), „Selling England By The Pound” (1973) oraz „The Lamb Lies Down On Broadway” (1974). Albumy te ukazują się teraz jako wydawnictwa podwójne, każdy z dodatkowym krążkiem DVD z niepublikowanymi wcześniej materiałami wizualnymi. Ten „gabrielowski” okres działalności grupy przez wielu fanów Genesis uważany jest za najlepszy, najwspanialszy i najbardziej reprezentatywny w całej biografii zespołu. Trudno się z tym nie zgodzić, bo przecież pierwsza połowa lat 70. to czas, kiedy Genesis stawiał podwaliny pod fundamenty gatunku znanego do dzisiaj jako rock progresywny.

Warto wiedzieć, że w zestawie tym kompletnie pominięto wydany w 1969 roku debiutancki album zespołu pt. „From Genesis To Revelation”. Do dzisiaj uważany jest on przez członków zespołu jako swoisty falstart, „sierota”, by nie rzec „niechciane dziecko”. To prawda, że płyta ta odbiega swoją stylistyką od późniejszych dokonań zespołu, ale mimo wszystko stanowi ona materialny dowód na to, że nawet najtrudniejsze i niekoniecznie udane początki mogą zakończyć się wielkim happy endem. Przejawem tego była chociażby seria ponad 100 scenicznych prezentacji ostatniej płyty Genesis z Peterem Gabrielem ze wspaniałą kreacją Gabriela w roli głównego bohatera popularnego „Baranka”, Raela, co było chyba szczytowym osiągnięciem w wykreowanym przez Genesis „teatrze rockowym”. A przecież oba te wydarzenia – debiut i odejście z zespołu jego charyzmatycznego lidera – dzieli w czasie zaledwie 6 lat. Mimo wszystko szkoda, że zespół nie chce się dzisiaj przyznawać do swoich najwcześniejszych produkcji i, pomijając je w niniejszym zestawie, traktuje je jako swoistego „bękarta”. Na szczęście szereg innych atrakcji, które sympatycy twórczości tego najwybitniejszego przedstawiciela gatunku znajdą w tym boxie, wynagradza to drobne, choć istotne, niedociągnięcie.

To imponujące pod każdym względem wydawnictwo jest znakiem zmieniających się czasów i wielkiego technologicznego postępu w technice audio. Okazuje się, że powszechnie znane na pamięć płyty można podać na nowo, podrasować dźwiękowo oraz dołączyć do nich po części znany (audio), a częściowo premierowy (video) materiał i doskonale wylansować je marketingowo. Zestaw „Genesis 1970-1975” nie ma jednak w sobie nic ze zwykłego drenowania kieszeni miłośników muzyki tego zespołu. To prawdziwa gratka, i to nie tylko dla oczu i uszu najbardziej oddanych sympatyków twórczości grupy. Płyty ukazują się w formacie SACD i można je odtwarzać w tradycyjnych urządzeniach, jak i odtwarzaczach Super Audio CD. Wszystkie utwory można usłyszeć w zremasterowanej wersji stereo oraz stereo 5.1 surround. Lecz największą atrakcją krążków DVD są materiały dodatkowe: fragmenty archiwalnych koncertów oraz wywiady z członkami zespołu, którzy opowiadają o najwcześniejszym okresie działalności Genesis. Doskonale oddają one kontekst powstawania klasycznych albumów zespołu. Wypowiedzi muzyków nie są za długie (po około 15 minut na każdej płycie) i często rzucają widzowi nowe światło na początki grupy. Po wysłuchaniu wywiadów z Philem Collinsem, Tony Banksem, Mikiem Rutherfordem, Stevem Hackettem, Anthony Phillipsem i Peterem Gabrielem mamy możliwość przekonania się, że członkowie Genesis to bardzo zwyczajni, wciąż bardzo zżyci i zaprzyjaźnieni ze sobą ludzie.

Materiały wizualne zamieszczone na dodatkowych krążkach towarzyszących poszczególnym albumom są największą atrakcją tego wydawnictwa. Oprócz wypowiedzi członków zespołu znajdziemy na nich trochę niepublikowanego wcześniej materiału video. Choć trzeba zaznaczyć, ze nie zachowało się go zbyt wiele. Dowodem tego jest fakt, że zabrakło jakichkolwiek wizualnych dodatków do dwóch najstarszych płyt w tym zestawie. Natomiast do płyty „Foxtrot” dołożony jest fragment występu w studiu telewizyjnym w Brukseli, w trakcie którego Genesis wykonał utwory „The Fountain Of Salmacis”, „Twilight Alehouse”, „The Musical Box” i „The Return Of Giant Hogweed”, a także zarejestrowane na czarno-białej taśmie jedno nagranie („Stagnation”) z rzymskiego klubu Piper z 1972 roku wzbogacone o okolicznościowy wywiad z zespołem. Uzupełnieniem albumu „Selling England By The Pound” są wizyjne zapisy koncertów grupy we włoskim Shepperton Studios („Watcher Of The Skies”, „Dancing With The Moonlit Knight”, „I Know What I Like”, „The Musical Box”  i „Supper’s Ready”) oraz reportaż z występu we francuskim klubie Betaclan („The Musical Box”, „Supper’s Ready”, „The Return Of Giant Hogweed” i „The Knife”). Natomiast do słynnego „Baranka” dołożono film zawierający występ w programie „Melody” telewizji francuskiej, w trakcie którego Genesis wykonał „I Know What I Like” oraz „Supper’s Ready”. Jakość materiału filmowego niestety nie ma nic wspólnego ze współczesnymi standardami rejestracji oraz prezentacji dźwięku i obrazu. Ale dzięki niemu mamy okazję zobaczenia na własne oczy niezapomnianych pomysłów scenicznych w wykonaniu Petera Gabriela, które obrosły już prawdziwą legendą. Te makijaże, te wszystkie maski, kapelusze, suknie i inne elementy garderoby, a także charakterystyczne dla lidera zespołu elementy choreografii plus typowe dla poszczególnych instrumentalistów zachowania na scenie („siedzący” gitarzysta Steve Hackett, matematycznie precyzyjny, grający na klawiszach z kamienną twarzą Tony Banks, żywiołowo operujący za swoim zestawem perkusyjnym i śpiewający w chórkach Phil Collins, zabawnie kołyszący się na boki ze swoją dwugryfową gitarą Mike Rutherford) składają się na legendarny już dzisiaj „teatr rockowy”, którego prekursorami byli właśnie Peter Gabriel i spółka.

W specjalnej zielonej skrzyneczce, w którą zapakowane są  znajduje się dodatkowy, bonusowy album. Znajduje się na nim 10 utworów w wersji audio, które nie ukazały się na żadnym longplayu Genesis, ale które, w swojej przeważającej części, znane są już sympatykom zespołu, chociażby z wydanego w 1998 roku zestawu „Genesis Archive „1967-75”. Do miana superatrakcji zaliczyć można 4 unikatowe rarytasy: „Provocation”, „Frustration”, „Manipulation” i „Resignation”. Tematy te stanowią demo opracowane jeszcze w 1969 roku dla potrzeb niezrealizowanego nigdy filmowego projektu, mającego być ilustracją do prezentacji prac brytyjskiego malarza Michaela Jacksona. W tej postaci nie były one jeszcze nigdy zamieszczone na żadnym wydawnictwie zespołu. Dały one później początek słynnym kompozycjom z repertuaru Genesis, a mianowicie „The Fountain Of Salmacis, „Anyway”, i „The Musical Box”.

To podobno nie koniec genesisowskiej serii boxów ze zremasterowanymi reedycjami. Za kilka miesięcy ukaże się kolejny zestaw, tym razem poświęcony koncertowym albumom zespołu. Na razie nie podano dokładnej daty premiery tego wydawnictwa oraz jaki materiał w wersji DVD dołączony będzie do tych albumów, ale wiadomo, że odrobinę zmieni się formuła koncertowych nagrań zamieszczonych na krążkach "Way We Walk: The Longs" i "Way We Walk: The Shorts". W nowej wersji "Way We Walk" ukaże się jako podwójny album z prawidłową (a więc wymieszaną)  kolejnością utworów...

MLWZ album na 15-lecie Steve Hackett na dwóch koncertach w Polsce w maju 2025 Antimatter powraca do Polski z nowym albumem Steven Wilson na dwóch koncertach w Polsce w czerwcu 2025 roku The Watch plays Genesis na koncertach w Polsce już... za rok