Asia - Live At The Budokan Tokyo 1983

Artur Chachlowski

Historia grupy Asia niemal od samego początku była złożona, zawiła, niespokojna, a nawet skomplikowana i pełna niespodziewanych wolt personalnych. Zespół powstał w 1981 roku jako supergrupa zrzeszająca w swoich szeregach tak renomowanych muzyków, jak John Wetton (ex-King Crimson, ex-UK), Geoff Downes (ex-The Buggles, ex-Yes), Steve Howe (Yes) i Carl Palmer (ex-Emerson Lake And Palmer). Bardzo szybko, głównie za sprawą idealnie trafiającego swój czas przeboju „Heat Of The Moment” pochodzącego z pierwszej, wydanej w 1982 roku, płyty Asia wskoczyła do pierwszej ligi światowych wykonawców, a dwa kolejne, wydane w odstępach kilkunastu miesięcy, albumy pozycje tę nie tylko ugruntowały, ale i znacznie wzmocniły, gdyż popularność grupy błyskawicznie rozlała się z Europy do Ameryki oraz do Azji, w tym głównie do Japonii, gdzie zespół zyskał status niemal kultowy.

Koncertowe wydawnictwo „Live At The Budokan Tokyo 1983” jest zapisem transmisji satelitarnej koncertu, który odbył się 9 grudnia 1983 roku w tokijskim teatrze Budokan. Była to pierwsza transmisja wideo live zorganizowana przez słynną stację telewizyjną MTV. Asia była świeżo po wydaniu drugiej płyty, „Alpha”, która wprawdzie nie osiągnęła sukcesu na miarę debiutanckiego albumu (zaledwie 6. miejsce na liście Billboardu), ale przyniosła szereg kolejnych hitów z „Don’t Cry”, „The Smile Has Left Your Eyes” i „Open Your Eyes” na czele. Najgorsze było jednak coś innego. Zespół zmagał się wtedy z wewnętrznymi napięciami pomiędzy muzykami. Sukces pierwszej płyty najmocniej (negatywnie!) wpłynął na Johna Wettona. Jako jedyny z tego grona wcześniej nie osiągnął on pozycji gwiazdorskiej i najwyraźniej nie był mentalnie przygotowany do pozycji celebryty. Wetton sięgał do kieliszka, a pił naprawdę sporo, co wpłynęło na jego formę sceniczną. Już początek trasy „Alpha” zwiastował kłopoty, a z czasem sytuacja skomplikowała się tak bardzo, że z rozpiski wycofano ostatnie koncerty. Frustracje sięgnęły zenitu, a management i wytwórnia zażądały zmiany na miejscu frontmana. Wetton został z Asii po prostu, nomen omen, wylany…

Problemem był zakontraktowany wcześniej japoński koncert zespołu. Asia miała go zagrać, a MTV transmitować. Lecz zespół nie miał wokalisty. Cóż było robić? Wezwano posiłki…

Carl Palmer zadzwonił do swojego przyjaciela z czasów ELP, Grega Lake'a i poprosił go o pomoc. Lake po chwili wahania wprawdzie zgodził się, ale kompletnie nie znał repertuaru Asii, nie był zaznajomiony z muzyką grupy i tylko dzięki niezawodnej japońskiej technice i technologii (przypomnijmy, był to początek lat 80.) mógł w trakcie całego koncertu posiłkować się teleprompterem. To, co dzisiaj jest codziennością, wtedy było nie tylko ewenementem, ale i rzeczą nie do pomyślenia, szczególnie w trakcie scenicznych występów gwiazd rocka.

Nie mieli zbyt wiele czasu na próby, spotkali się tylko pobieżnie w Londynie i „na brudno” zagrali jeden koncert bez udziału publiczności w wieczór poprzedzający transmisję. Lecz występ w Budokanie udał się na tyle dobrze i w opinii zainteresowanych był prawdziwym sukcesem techniki, został więc niedługo potem wydany na kasecie VHS. Od tamtego pokazu minęło już prawie czterdzieści lat, a niedawno film został poddany przeglądowi oraz odświeżeniu w celu ponownego wydania go we współczesnym formacie obrazu i dźwięku. Opublikowany niedawno zestaw zawiera wersje winylowe i płyty CD z samego koncertu oraz nagrania zarejestrowane podczas prób, a także krążek Blu-Ray z całym koncertem.

Dźwięk został zmiksowany na nowo i zremasterowany, aby uzyskać efekt premium. Istotnie, brzmienie jest teraz wyjątkowo dobre i krystalicznie czyste, co w połączeniu z obrazem na dysku Blu-Ray, oddaje prawdziwą energię koncertu i uzmysławia jak ogromnym muzycznym gigantem była wtedy Asia w wersji na żywo.

Greg Lake okazał się być wyjątkowo dobrym zastępstwem dla Johna Wettona, a cały zespół był wtedy w znakomitej formie. Nic więc dziwnego, że koncertu słucha się i ogląda się go z prawdziwą przyjemnością, a ręce mimowolnie same składają się do oklasków, szczególnie gdy widać z jakim uwielbieniem piosenki Asii przyjmowane były przez japońską publiczność. Program koncertu wypełniają kompozycje pochodzące z dwóch pierwszych płyt zespołu. Niektóre utwory zostały zaaranżowane w niższej tonacji, aby pasowały do głosu Lake’a. Jego czas w zespole Asia był wyjątkowo krótki i właściwie poza zapisem tego japońskiego koncertu nie pozostawił po sobie żadnych owoców. Niedługo potem Wetton, już po kuracji odwykowej, powrócił w szeregi Asii, lecz zaskutkowało to rezygnacją z przy w zespole przez Steve’a Howe’a. Ale to już całkiem inna historia.

Patrząc historycznie na to wydawnictwo, to oprócz jego niewątpliwej wartości artystycznej oraz unikatowości (Lake za mikrofonem!) zestaw ten ma swoje liczne dodatkowe zalety, chociażby taką, że zatrzymuje on w czasie to globalne wydarzenie pierwszej transmisji MTV, która była nie tylko czymś wyjątkowym i przełomowym pod wieloma względami, lecz stała się początkiem nowej ery w prezentowaniu muzyki rockowej dla masowej publiczności.

MLWZ album na 15-lecie Steve Hackett na dwóch koncertach w Polsce w maju 2025 Antimatter powraca do Polski z nowym albumem Steven Wilson na dwóch koncertach w Polsce w czerwcu 2025 roku Tangerine Dream w Polsce: dodatkowy koncert w Szczecinie The Watch plays Genesis na koncertach w Polsce już... za rok